Historia

W 1978 r. na terenie województwa częstochowskiego czynnych było 5.800 warsztatów, zatrudniających dziesięć tysięcy dziewięćset osób, w tym tysiąc osiemset trzydziestu uczniów. Zakłady te zrzeszone były w Cechach: Rzemiosł Metalowych w Częstochowie, Rzemiosł Różnych: w Częstochowie, Kłobucku, Koniecpolu, Lublińcu, Myszkowie, Oleśnie i Pajęcznie. Cechy te z mocy ustawy o rzemiośle należały do Izby Rzemieślniczej. W Izbie zrzeszone były również, działające na terenie województwa częstochowskiego, Spółdzielnie Rzemieślnicze: „Rzemieślnik”, Drzewno – Budowlana, Skórzano – Włókiennicza w Częstochowie oraz wielobranżowe w Kłobucku i Myszkowie, „Usługa” w Oleśnie. Pełną działalność oświatową Izba rozpoczęła w II półroczu 1978 r.; ówczesny Zarząd powołał 31 komisji egzaminacyjnych, egzaminujących w pięćdziesięciu czterech rzemiosłach. Do końca 1978 r. dyplomy mistrzowskie uzyskało 41 osób, a świadectwa czeladnicze – 182 osoby.

Działania Izby Rzemieślniczej spowodowały znaczący wzrost ilości zakładów w latach osiemdziesiątych. W zakresie aktywizacji usług dla ludności organizowano szereg działań i podejmowano wiele przedsięwzięć.  Wprowadzono nowe formy świadczenia usług, nowoczesne techniki i urządzenia. Organizowano wiele imprez handlowych takich jak giełdy towarowe, Jarmarki Jurajskie, a także festiwale i konkursy. Przy realizacji zadań bieżących rzemiosło napotykało na liczne trudności związane z zaopatrzeniem surowcowym, brakiem części zamiennych, maszyn i paliwa. Możliwości produkcyjne rzemiosła nie zostały w pełni wykorzystane.

Pierwsze lata osiemdziesiąte był to okres wdrażania w życie zasad reformy we wszystkich dziedzinach gospodarki narodowej. Trudności w gospodarce kraju w zasadniczy sposób rzutowały na warunki funkcjonowania i rozwoju rzemiosła. Realizacja zadań w tych warunkach nie przebiegała rytmicznie. Pomimo tego rzemiosło uzyskiwało stosunkowo korzystne wyniki gospodarcze. Wzrastała sieć zakładów. Największy przyrost zanotowano w rzemiosłach: metalowych, budowlanych, odzieżowych, chemicznych i skórzanych. Rozwój tych branż spowodował reaktywowanie w Częstochowie organizacji rzemieślniczych. Powstały Cechy: Rzemiosł Drzewno – Budowlanych, Rzemiosł Skórzanych, Krawców i Rzemiosł Odzieżowo – Włókienniczych, Kaletników i Rymarzy, a następnie z Cechu Rzemiosł Skórzanych wyłonił się Cech Cholewkarzy. W 1981 r. powstał również Cech Rzemiosł Różnych w Dobrodzieniu. Dla usprawnienia zaopatrzenia rzemiosła Częstochowy i regionu w surowce i materiały powołano przy Izbie Rzemieślniczej Zakład Hurtowego Zaopatrzenia Rzemiosła, który funkcjonował do 1991 r.

W wielorakiej działalności Izby miała miejsce również działalność społeczno – wychowawcza i kulturalna. Organizowano liczne imprezy o charakterze kulturalnym – turnieje wiedzy,  konkursy zawodowe, zawody wędkarskie. Rozwinięty był także amatorski ruch artystyczny. Przy rzemiośle częstochowskim powstał Zespół Wokalno – Instrumentalny „Wiarusy”, który działa po dzień dzisiejszy. Uświetnia on wszystkie uroczystości i cechowe święta patronackie. Na podkreślenie zasługuje działalność Rzemieślniczego Męskiego Chóru „Pochodnia”, który obchodził już 70-letni jubileusz. Chór ten rozsławia kulturę polską i rzemiosło Częstochowy w kraju i za granicą. W ramach działalności socjalnej Izba Rzemieślnicza organizowała kolonie dla dzieci, obozy i zimowiska dla uczniów rzemiosła, zajmowała się również rozdziałem skierowań na wczasy i leczenie sanatoryjne, przyznawała zapomogi i stypendia dla uczniów rzemiosła. Na rozwój rzemiosła w Częstochowie duży wpływ miał fakt istnienia Sanktuarium Maryjnego – Jasnej Góry. Również działania organizacji rzemieślniczych ukierunkowane były na organizację imprez ogólnopolskich.

Z inicjatywy Starszyzny Cechu Krawców i Rzemiosł Włókienniczych Miasta Częstochowy we współpracy ze Starszyzną Cechu Krawców i Rzemiosł Odzieżowo – Włókienniczych z Częstochowy, 27 czerwca 1982 r. odbyła się I Ogólnopolska Pielgrzymka Rzemiosła na Jasną Górę. Pielgrzymki rzemiosła odbywają się co roku w ostatnią niedzielę czerwca. Organizatorami są poszczególne izby rzemieślnicze.

W latach osiemdziesiątych organizacje rzemieślnicze przyjęły na siebie obowiązek wykonania wielu zadań administracyjnych na rzecz zrzeszonych rzemieślników m.in. wydawanie kartek żywnościowych, rozdział paliwa, przydział samochodów, rozdział materiałów i surowców. Powodowało to konieczność zwiększenia zatrudnienia w administracji naszych organizacji. Personel Izby liczył wówczas 39 osób. Dla poprawy warunków lokalowych, aktyw cechów i Izby Rzemieślniczej zainicjował budowę Domu Rzemiosła przy ul. Dekabrystów w Częstochowie. Decyzje dotyczące budowy podejmował Społeczny Komitet Budowy, w skład którego wchodzili przedstawiciele Izby Rzemieślniczej w Częstochowie. Inwestorem zastępczym był Cech Rzemiosł Różnych w Częstochowie. Budowę realizowano ze składek rzemieślników i funduszy Izby Rzemieślniczej, zakończono ją w 1991 r.  Zmiana ustawy o rzemiośle w 1989 r. wprowadziła dobrowolność przynależności rzemieślników do organizacji rzemiosła, co spowodowało spadek ilości zakładów zrzeszonych w organizacjach i w związku z tym konieczność ograniczenia zatrudnienia w administracji. W tej sytuacji organizacje rzemieślnicze postanowiły, że siedzibą ich będzie budynek przy Al. Kościuszki, a obiekt przy ul. Dekabrystów wydzierżawiono bankowi. W tym czasie nastąpił wyraźny wzrost produkcji eksportowej.

W 1986 r. ogółem w spółdzielniach rzemieślniczych naszego województwa zrzeszonych było 4.148 zakładów, tj. 47,4 % ogółu zakładów. Na koniec 1988 r. Izba Rzemieślnicza zrzeszała 14 cechów i 10 spółdzielni rzemieślniczych, w których zarejestrowanych było 9.678 zakładów, zatrudniających 21.702 osoby, w tym 2.783 uczniów.

Pierwsze lata dziewięćdziesiąte to dla rzemiosła bardzo trudny okres. Stan zakładów znacznie się zmniejszył. Na dzień 31 grudnia 1992 r. w województwie częstochowskim zarejestrowano 5.114 zakładów. Ubytki zakładów wynikały przede wszystkim z rezygnacji z przynależności do cechów, zaprzestania działalności z przyczyn znacznych obciążeń finansowych, zmiany rodzaju działalności na bardziej opłacalną – handlową. Utrzymywała się niepewność co do rozwiązań ekonomicznych i prawno – organizacyjnych. Rosły wciąż koszty, a więc bardzo drogie kredyty, podwyższone składki ZUS, opłaty za energię elektryczną i gaz, idące nieustannie w górę ceny materiałów, surowców, urządzeń, paliw oraz podatki i opłaty lokalne. Doprowadziło to do likwidacji wielu zakładów rzemieślniczych, spadku zatrudnienia, ograniczenia produkcji, rezygnacji z przynależności do cechów. W trudnej sytuacji znalazły się organizacje rzemieślnicze. Brak środków pieniężnych spowodował ograniczenie możliwości działania organizacji i redukcję personelu. Kierownictwo centralnych władz rzemiosła oraz Izby Rzemieślniczej podejmowało wielostronne działania na rzecz obrony całego środowiska i każdego rzemieślnika.

W latach 1991 –1995 nastąpił znaczący wzrost zainteresowania zakładów rzemieślniczych szkoleniem uczniów. Na koniec 1995 r. w zakładach zrzeszonych w cechach zawód rzemieślniczy zdobywało 5211 uczniów. Największym zainteresowaniem uczniów cieszyły się takie zawody jak: mechanik pojazdowy, stolarz, cholewkarz, szewc, fryzjer, piekarz i cukiernik. W 1996 roku Zarząd naszej Izby podpisał porozumienie o współpracy z Niemiecką Izbą Rzemieślniczą Arnsberg. W ramach powyższego porozumienia prowadzona była wymiana uczniów rzemiosła, dokształcania czeladników i mistrzów w zakresie technicznym, produkcyjnym i handlowym oraz wymienne spotkania przedstawicieli obu Izb. W dalszym ciągu Izba nasza skupiła uwagę na zacieśnieniu współpracy z organami administracji państwowej, samorządem terytorialnym i gospodarczym. Kontynuowała współpracę z Wojewódzkim Urzędem Pracy, Kuratorium Oświaty, Zakładem Doskonalenia Zawodowego i Państwową Inspekcją Pracy. Służyła pomocą właścicielom zakładów rzemieślniczych, przekazując im, za pośrednictwem cechów i miejscowej prasy oferty współpracy z zagranicą. Promowała wyroby zakładów zrzeszonych w cechach organizując Targi Budownictwa.

Z dniem 1 stycznia 1999 roku wszedł w życie nowy podział administracyjny kraju. Utworzono 16 województw. Częstochowa utraciła status miasta wojewódzkiego. Została miastem na prawach powiatu włączona do województwa śląskiego. Jednak nowy podział administracyjny kraju nie wpłynął na zmianę funkcjonowania Izby Częstochowskiej. Reforma ta spowodowała, że w ramach nowego województwa śląskiego znalazły się dotychczasowe województwa: bielskie, częstochowskie oraz katowickie. Reforma administracyjna nałożyła na przedstawicieli rzemiosła nowe obowiązki i zobligowała ich do tworzenia nowej płaszczyzny współpracy pomiędzy izbami rzemieślniczymi.

Rok 2002 nie przyniósł w działalności Częstochowskiej Izby Rzemieślniczej istotnych zmian. Jak dotychczas organizacje rzemieślnicze wiele uwagi poświęcały tworzeniu warunków do nauki zawodu. Przyjęty ustawowy nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego w rzemiośle pracowników młodocianych miał przede wszystkim na celu podniesienie poziomu szkolenia i wspomaganie szkolących pracodawców – rzemieślników w wypełnianiu obowiązków oświatowych.

Na koniec 2002 roku naukę zawodu pobierało 1850 uczniów. Największym zainteresowaniem w dalszym ciągu cieszyły się zawody: mechanik pojazdowy, stolarz, fryzjer, piekarz i cukiernik.    W działających przy Izbie Rzemieślniczej trzydziestu komisjach egzaminacyjnych, egzaminujących na tytuł czeladnika i mistrza w 54. zawodach, zaangażowanych było 178 osób. W okresie 25 – lecia działalności Izby tytuły czeladnika nadano 25 578 osobom, dyplomy mistrzowskie 3414 osobom.

Na koniec 2002 roku Częstochowska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości zrzeszała 14 cechów,  4 spółdzielnie rzemieślnicze oraz 30 zakładów bezpośrednio należących do Izby. W jednostkach tych zarejestrowanych był 2460 zakładów, zatrudniających 8850 pracowników łącznie z uczniami.

Na przestrzeni tych poszczególnych lat służyliśmy rzemiosłu pomocą, przybliżając mu wiedzę prawną, ekonomiczną i również tę obowiązującą w państwach unijnych, szczególnie dotyczącą norm jakościowych i ochrony środowiska, udzielaliśmy rzemieślnikom pomocy, promując ich działalność gospodarczą. Pomoc ta przejawiała się w organizowaniu wszelkiego rodzaju seminariów, kursów i szkoleń poświęconych problematyce małych i średnich przedsiębiorstw.

Obradujący w dniu 23 czerwca 2005 roku VIII Zjazd Delegatów Organizacji Rzemieślniczych i Przedsiębiorców zrzeszonych w Częstochowskiej Izbie Rzemiosła i Przedsiębiorczości dokonał wyboru organów statutowych Izby i zmienił statut Izby rezygnując z Organu jakim jest Rada ustalając, że co roku odbywać się będą Zjazdy Sprawozdawcze, a raz na cztery lata odbędzie się Zjazd Wyborczy. Zmiany te zostały zatwierdzone decyzją Sądu Rejonowego w Częstochowie, XVII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Częstochowska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości jest społeczno – zawodową i gospodarczą organizacją, zrzeszającą w swych strukturach rzemieślników i przedsiębiorców. Jest regionalną strukturą Związku Rzemiosła Polskiego jako reprezentatywnej organizacji pracodawców.
Izba posiada osobowość prawną i działa na podstawie ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (jednolity tekst Dz. U. Nr 112, poz. 979 z 2002 r.) oraz Statutu Izby (jednolity tekst – załącznik do Uchwały Nr 1/2006 Zjazdu Delegatów Organizacji Rzemieślniczych i Przedsiębiorców zrzeszonych w Częstochowskiej Izbie Rzemiosła i Przedsiębiorczości z dnia 29 czerwca 2006 r.).

Podstawowym działaniem Izby jest zapewnienie zrzeszonym w niej członkom pomocy w realizacji zadań, rozwijanie działalności gospodarczej, społeczno – zawodowej i kulturalnej rzemiosła i małej przedsiębiorczości, udzielanie im wszechstronnej pomocy i ochrony prawnej, reprezentowanie interesów rzemiosła i małej przedsiębiorczości w kraju i za granicą oraz przeprowadzanie egzaminów kwalifikacyjnych.

W dniu 14.05.2024 r. Częstochowska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Częstochowie podpisała z Narodowym Instytutem Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego umowę o dofinansowanie zadania pt. „ Wsparcie instytucjonalne i infrastrukturalne Częstochowskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości” realizowanego w ramach Rządowego Programu Polski Inkubator Rzemiosła na lata 2021-2030 r.
Celem zadania jest wzmocnienie Izby w zakresie potencjału infrastrukturalnego i organizacyjnego w celu realizacji działań statutowych, w tym dotyczących rozwoju przedsiębiorczości i kształcenia dualnego. Zadanie odpowiada na problemy Izby związane z niską efektywnością bieżącego funkcjonowania organizacji spowodowaną brakiem środków na podwyższanie kompetencji pracowników Izby.
W ramach zadania przewidziane są następujące działania:

• zakup usług szkoleniowych dla pracowników Izby (mających na celu podniesienie ich kompetencji)
• zakup usługi wdrożenia innowacyjnego systemu obsługi oraz zarządzania klientów którego celem jest wspieranie wybranych procesów biznesowych organizacji

Wartość dofinansowania: 60 000,00 PLN
Całkowita wartość zadania: 60 000,00 PLN

W dniu 24.05.2024 r. Częstochowska Izba Rzemiosła u Przedsiębiorczości w Częstochowie podpisała z Narodowym Instytutem Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego umowę o dofinansowanie zadania pt. „Wsparcie instytucjonalne i infrastrukturalne Częstochowskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości” realizowanego w ramach Rządowego Programu Polski Inkubator Rzemiosła na lata 2021-2030 r.
Celem zadania jest wzmocnienie Izby w zakresie potencjału infrastrukturalnego i organizacyjnego w celu realizacji działań statutowych, w tym dotyczących rozwoju przedsiębiorczości i kształcenia dualnego. Zadanie odpowiada na problemy Izby związane z niską efektywnością bieżącego funkcjonowania organizacji spowodowaną brakiem środków na podwyższanie kompetencji pracowników Izby.
Celem zadania jest rozwój i promocja kształcenia dualnego w rzemiośle. W ramach projektu planujemy następujące działania:

• organizacja konkursów o zawodach i konkursy zawodowe dla dzieci i młodzieży – celem konkursów jest kształtowanie pozytywnego wizerunku pracy zawodowej i promowanie wiedzy o rynku pracy,
• przygotowanie materiałów promocyjnych i edukacyjnych
• organizacja szkoleń dla uczniów, pracowników Izby oraz pracodawców

Działania powyższe są odpowiedzią na problemy wynikające z niskiego zainteresowania młodzieży wyborem szkół branżowych. Działania promocyjne są więc niezbędne w celu osiągnięcia pozytywnych zmian w zakresie kształtowania wizerunku szkolnictwa zawodowego. Adresatem powyższych działań będą głównie dzieci oraz młodzież klas ósmych szkół podstawowych, młodzież ucząca się w szkołach branżowych, jak również pracodawcy szkolący młodzież w celu przygotowania zawodowego.
Wartość dofinansowania: 120 000,00 PLN
Całkowita wartość zadania: 120 000,00 PLN